Globalizacija kao proces ubrzane ekonomske integracije koji sa sobom nosi homogenizaciju i unifikaciju svijeta, ukidanje prepreka prometu robe, kapitala, ideja i ljudi, zasniva se na doktrini slobodnog tržišta kao jedinstvenom mehanizmu upravljanja ekonomijom, privredom i društvom u cjelini. Cilj istraživanja u radu jeste analiza politike upravljanja privatizacijom i stranim direktnim investicijama kao nosiocima savremenog procesa globalizacije u tranzicionim zemljama. Zemljama u tranziciji, poput naše, koje su prešle sa centralno-planske na privredu sa slobodnim tržištem, mnogim neuspjelim privatizacijama,sa zastarjelom tehnologijom, recesijom privrede, još uvijek neokončanim procesom tranzicije, nije lako dase izbore za svoje mjesto u globalnom svijetu i da ostanu konkurentne, a da pritome rade na očuvanju i unapređenju značajnih domaćih resursa. Privatizacija koja predstavlja, pored ostalih uslova, osnovni uslov za otvaranje domaće privrede prema svjetskom tržitu, ima za posljedicu povećanu stopu nezaposlenosti, što, samim tim, rezultira enormnim socijalnim razlikama. Bosna i Hercegovina, kao i ostale zemlje u tranziciji, bile su primorane da stvore uslove za priliv stranih direktnih investicijakao i upravljanje njima radi stvaranja dobre platforme za razvoj nacionalne privrede, jer zemlje u tranziciji nemaju savremeno razvijenu privredu, dovoljnu količinu resursa i potreban tehničko-tehnološki razvoj. Dakle, nacionalna ekonomija zemalja u tranziciji prilivom stranih direktnih investicija može da bilježi kako pozitivne, tako i negativne efekte.

Pročitaj online

Preuzmi PDF fajl

Asheghian, P. (2004), „Determinants of economic growth in the United States: the role of foreign direct investment“, International Trade Journal, Vol. 18, No. 1, str. 63 – 83

Bagvati, J.(2008/2004/), U odbranu globalizacije, Beograd: JP Službeni glasnik

Bošnjak, M. (2015).,Restrukturiranje preduzeća u Republici Srpskoj, rezultati i perspektive. Anali poslovne ekonomije, br. 12, str. 56 -70

Chowdhury, A.and Mavrotas, G. (2006),“FDI and growth: What causes what?“,The World Economy, Vol. 29, No. 1, str. 9-19

Dunning, John H., Lundan, Sarianna M. (2008), Multinational Enterprises and the Global Economy, Second Edition, Cheltenham, UK, Edward Elgar Publishing Limited

Đorđević, A.( 2015), Transnacionalne kompanije i efekti njihovog poslovanja na privredu Srbije, Bankarstvo, 1/2015, str. 48-77.

Grgurević, N. (2013.). Uticaj direktnih stranih investicija na zemlje u tranziciji. Anali poslovne ekonomije, godina V, sveska 1, broj 8. Dostupno na http://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/article/viewFile/936/875 21.05.2020

Haramija, P., Njavro, Đ. (2016). Tranzicija i njezini rezultati — zašto tranzicija iz komunističkog u demokratski sustav tržišnog gospodarstva nije ostvarila očekivanja. Str. 515-528. Obnov. život, broj 71, 4. Dostupno na www.hrcaksrce.hr

Jevtić, A. (2014). Strane direktne investicije i uticaj stranih direktnih investicija na privredni rast i razvoj Republike Srpske. Diplomski rad. Univerzitet za poslovni inženjering i menadžment Banja Luka, Ekonomski fakultet. Dostupno na http://univerzitetpim.com/wp-content/uploads/2019/07/Strane-direktne-investicije-i-uticaj-stranih-direktnih-investicija-na-privredni-rast-i-razvoj-Republike-Srpske1.pdf 21.05.2020.

Kušič, S. (2007). Institucionalni i evolucijski aspekti privatizacije u srednjoj i istočnoj Europi. Ekonomski pregled, broj 58 (1-2), str. 91-105

Lakićević, V. (1998). Činioci koji ograničavaju svojinsku transformaciju. Pravo, teorija i praksa, Novi Sad.

Mićunović, G., Novaković, N., Stefanović, G. (2015). Globalizacija i njen negativan uticaj na zemlje u razvoju. Synthesis, International Scientific Conference of IT and Business-Related Research. Dostupno na http://portal.sinteza.singidunum.ac.rs/ 20.05.2020.

Moura, R. and Forte, R. (2010), The effects of foreign direct investment on the host country economic growth-theory and empirical evidence, No. 390, Universidade do Porto, Faculdade de Economia do Porto.

Mohnen, P. (2001), „International R&D spillovers and economic growth“, in Pohoja (ed.), Information Technology, Productivity and Economic Growth, Oxford University Press, Oxford.

Niar-Reichert, U. and Weinhold, D. (2001), „Causality Test for Cross-country Panels: A New Look at FDI and Economic Growth in Developing Countries“, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Vol. 63, No. 2, pp. 153–71.

Petrović, V., Mirović I. (2017.). (Anti)globalizam i zemlje u tranziicji. Zbornik radova EkonBiz, Univerzitet u Istočnom Sarajevu, Fakultet poslovne ekonomije, Bijeljina.

Tmušić, B. M. (2019). Tranzicija u Srbiji kao nedovršeni eksperiment - poruke, preporuke i pouke. Tematski zbornik radova, Tranzicija, institucije i društveni razvoj – doprinosi profesora Božidara Cerovića. Ekonomski fakultet u Beogradu.

Vasyechko, O., 2012, A Review of FDI Theories: An Application for Transition Economies, International Research Journal of Finance and Economics, Issue 89, str.118- 137.

Velagić I (2011), Efekti direktnih stranih ulaganja naekonomiju zemlje domaćina, Godina XIII - Tuzla-Travnik-Zagreb-Beograd-Bukurešt, 2011., Br. 27, str. 121-150

Wang, M. (2009), „Manufacturing FDI and economic growth: evidence from Asian economies“, Applied Economics, Vol. 41, pp. 991 - 1002.

Zakon o privatizaciji preduzeća. Službeni glasnik Republike Srpske, 15/96 i 13/97

Zakon o privatizaciji državnog kapitala u preduzećima. Službeni glasnik Republike Srpske, 24/98, 62/02, 38/03, 65/03 i 109/05

Zakon o privatizaciji državnog kapitala u preduzećima. Službeni glasnik Republike Srpske, 51/06, 1/07, 53/07, 41/08, 58/09, 79/11 i 28/13

www.apf.com.ba

www.priv.rs.

www.irbrs.org

www.fipa.gov.ba